Flauwvallen, ook wel syncope genoemd, is plotseling verlies van bewustzijn dat optreedt wanneer de bloeddruk daalt en de zuurstoftoevoer naar de hersenen te laag wordt. Als u flauwvalt of het bewustzijn verliest, kan de episode een korte tijd duren, meestal een paar seconden. Er zijn momenten dat flauwvallen kan voelen als een crisis. Mensen kunnen om vele redenen flauwvallen, onder andere:

• Te snel opstaan
• Uitputting
• Emotionele stoornissen en/of stress
• Zonnesteek
• Abnormale hartritmes
• Ziekte of sommige medicijnen

Sommige oorzaken van flauwvallen zijn niet gemakkelijk te verklaren en kunnen levensbedreigend zijn.

Overweeg het volgende:

Als u een keer of herhaaldelijk zonder aanwijsbare reden flauwvalt, moet u medische hulp zoeken. Als u duizeligheid, hartkloppingen of een crisis ervaart, zijn dat goede redenen om naar een arts te gaan.

Als het flauwvallen door een hartaandoening wordt veroorzaakt

Bijvoorbeeld een abnormaal hartritme. De behandelingsopties bestaan uit veranderingen in de levensstijl, medicatie en een pacemaker of een implanteerbare automatische defibrillator (IAD) of een katheterablatieprocedure. Uw arts bepaalt de behandeling op basis van uw aandoening.

Wanneer u medisch advies moet inwinnen over uw flauwvallen:

• Als u een of meerdere keren flauwvalt zonder duidelijke reden
• Als u flauwvalt tijdens het sporten
• Als u hartkloppingen of andere onregelmatigheden in het hart hebt voor of na het flauwvallen
• Als niet-gediagnosticeerd flauwvallen of acute hartdood in uw familie voorkomt

Gegevensverzameling over flauwvallen

Het stellen van de juiste diagnose bij mensen die zelden maar toch herhaaldelijk flauwvallen, begint met het verzamelen van gegevens over de momenten dat u flauwvalt. Uw arts of medisch team zal deze gegevens willen zien. Lees meer over de verschillende hartaandoeningen die we hier behandelen om te zien of u naast het flauwvallen soortgelijke symptomen hebt en download onze patiëntengids om met uw arts te praten.

Een specialist op het gebied van flauwvallen zoeken

De oorzaken van flauwvallen variëren. Er zijn diverse specialisten die een diagnose kunnen stellen in verband met uw flauwvallen. Uw arts kan u doorverwijzen naar een van deze specialisten voor verdere evaluatie:

Cardioloog: een arts die gespecialiseerd is in diagnose, behandeling en preventie van hart- en vaatziekten.

Elektrofysioloog: een cardioloog die gespecialiseerd is in het diagnosticeren en behandelen van abnormale hartslagen, waaronder te snelle en te langzame hartslagen of hartkloppingen die het bloed ineffectief pompen (hartkloppingen).

Neuroloog: een arts die gespecialiseerd is in de diagnose, behandeling en controle van aandoeningen van de hersenen en het zenuwstelsel.

Epileptoloog: neuroloog die is gespecialiseerd in de diagnose en behandeling van epilepsie.

Tests om de oorzaak van flauwvallen vast te stellen

De tests die worden gebruikt om de oorzaak van flauwvallen vast te stellen, kunnen voor elke persoon verschillend zijn. Als uw arts vermoedt dat er een hartaandoening is waardoor u flauwvalt, kunnen één of al deze diagnostische opties worden gebruikt om informatie over uw hart te verkrijgen. Door uw hartritmes voor of na het flauwvallen of situaties waarbij het lijkt alsof u flauwvalt te onderzoeken, kan uw arts duidelijk vaststellen of uw flauwvallen al dan niet verband houdt met een hartaandoening.

Een paar voorbeelden van tests om de oorzaak te bepalen:

• Echocardiogram: een transducer wordt op de borst geplaatst en de geluidsgolven worden van het hart gekaatst. Dit geeft een bewegend beeld van het hart en de hartkleppen, evenals informatie over het pompen van het hart.
• Elektrocardiogram (ECG): een test die de elektrische activiteit van het hart registreert met behulp van plakkers met elektroden en kabels die op de borst, armen en benen worden geplaatst. De kabels worden aangesloten op een monitor die het ECG vastlegt. De test duurt een paar minuten.
• Elektro-encefalogram (EEG) : een test die de activiteit van de hersengolven registreert om te helpen bepalen of en/of waar een crisis kan ontstaan.
• Elektrofysiologisch onderzoek (EPS): een procedure die abnormale hartritmes en extra slagen reproduceert om de elektrische impulsen en de hartslagreacties van het hart te interpreteren. Om een meting te verkrijgen worden er katheters in het hart geplaatst. De procedure duurt ongeveer twee uur.
• Externe holter: een test die gebruik maakt van een opnameapparaat om de elektrische activiteit van het hart af te lezen na het flauwvallen. Na het flauwvallen drukt de persoon op een knop van de opnameapparatuur om de hartactiviteit te beoordelen. Het opnameapparaat wordt continu om de pols of rond de taille gedragen gedurende meerdere dagen of maximaal een maand.
• Holter-monitor: een test die de elektrische activiteit van het hart meet en registreert met behulp van elektrodepatches op de borstkas van de patiënt. Om de hartactiviteit vast te leggen, zijn de patches voorzien van kabels die zijn aangesloten op een draagbare monitor ter grootte van een kleine taperecorder. De holter-monitor moet een dag of twee onafgebroken worden gedragen.
• Onderhuids plaatsbare holter-monitor: implanteerbaar apparaat dat het hartritme automatisch of met behulp van een patiëntenactivator continu bewaakt. Het apparaat wordt tijdens een zeer eenvoudige poliklinische ingreep geïmplanteerd en kan onder de huid in de borst blijven zitten.
• Medisch onderzoek en medische geschiedenis: een medische professional zal een grondig lichamelijk onderzoek uitvoeren en gedetailleerde vragen stellen over de symptomen en de status van de persoon.
• Stresstest: een test die wordt uitgevoerd terwijl een persoon sport om te meten hoe goed het hart werkt wanneer het lichaam meer zuurstof nodig heeft.
• Kanteltafel: een procedure die de omstandigheden nabootst die tot flauwvallen kunnen leiden. De patiënt ligt op een tafel die onder verschillende hoeken schommelt. Terwijl de patiënt op de tafel ligt, wordt hij of zij aangesloten op een apparaat waarmee de arts de reactie van de bloeddruk, de hartslag en het hartritme bij veranderingen in de lichaamshouding kan meten.

Wees bereid om specifieke aspecten van uw flauwvallen met uw arts te bespreken. Enkele van de vragen die u zou kunnen stellen:

1. Kan het flauwvallen verband houden met het hart?
2. Welke tests zijn nodig om de oorzaak van het flauwvallen vast te stellen? Wat zullen de tests aantonen?
3. Moet ik naar een cardioloog om de oorzaak van het flauwvallen vast te stellen?

Klik hier voor onze patiëntengids als u meer wilt weten over hart- en vaatziekten..